Tất tần tật các kiến thức về sự khác nhau giữa inox 304 và 201

Inox 304 là một loại hợp kim được tạo thành từ các nguyên tố với tỷ lệ 8.1% là Niken và 1% Manga. Với tỉ lệ Niken lên đến 8.1% chính là điều tạo nên khả năng chống gỉ và chống ăn mòn tuyệt đối cho loại hợp kim này. Mặc dù có giá thành cao hơn so với các hợp kim thông thường khác nhưng inox 304 đắt, sắt ra miếng. Inox 304 rất đượng ưa chuộng trong các ngành nghề liên quan đến thực phẩm, công nghiệp sạch,...

Đặc điểm của inox 304 đó chính là bị sẽ oxy hóa ở nhiệt độ 1010 - 1120 độ C, nếu muốn tăng khả năng oxy hóa của inox 304 thì cần phải tăng hàm lượng của carbon trong thành phần. Do có thành phần Mangan thấp, inox 304 dễ dàng uốn, nắn để tạo ra các hình dáng khác nhau, thuận tiện cho việc chế tạo đồ dùng. Bề mặt của inox 304 khá nhẵn bóng nên cũng sẽ khó bám sơn, chính vì vậy mà nó thường được giữ nguyên màu sắc vốn có.

Inox 201 cũng là một loại hợp kim của sắt với thành phần Mangan chiếm tỉ lệ lớn lên đến 7.1% và Niken chỉ chiếm 4.5% trong thành phần. Do có thành phần Niken thấp hơn so với inox 304 nên inox 201 cũng có giá thành rẻ hơn khá nhiều.

Đặc điểm nổi bật của inox 201 đó chính là là ở độ bền cùng khả năng chống ăn mòn rất cao, loại hợp kim này cũng có thể chịu đựng được nhiệt độ rất tốt. Inox 201 có khả năng dễ tạo hình nên được sử dụng phổ biến trong ngành sản xuất đồ gia dụng, bên cạnh đó, hợp kim này cũng không hề độc hại nên bạn có thể hoàn toàn an tâm. Inox 201 có nhiệt độ nóng chảy rất cao lên đến 1400 - 1450 độ C, đây cũng chính là một ưu điểm của loại hợp kim này, hạn chế sự biến đổi hóa học khi gặp nhiệt độ cao.

Việc phân biệt giữa inox 304 và inox 201 cũng không phải là điều dễ dàng, bạn cần phải xem xét vào những yếu tố sau đây để có thể nhận dạng được 2 loại hợp kim này.

Đầu tiên chúng ta phải kể đến đó chính là thành phần, inox 304 có thành phần 8,1% Niken cùng 1% Manga trong khi inox 201 chỉ có 4.5% Niken và thành phần Manga nhiều hơn 7.1%. Đây chính là điều khác biệt lớn nhất, do thành phần Niken của inox 304 lớn hơn so với inox 201 nên nó có những đặc tính vượt trội hơn.

Về khối lượng riêng thì inox 304 cũng có khối lượng riêng lớn hớn hơn inox 201, tuy nhiên thì inox 201 có độ bền cao hơn so với inox 304 là 10% do đó mà khả năng dát mỏng của inox 304 sẽ cao hơn so với inox 201.

Về khả năng chống ăn mòn, inox 304 còn có các thành phần Cr, S, Ni, khi kết hợp với nhau tạo thành một loại hợp kim có tính chống ăn mòn cực kỳ cao và đặc biệt chống gỉ khi tiếp xúc với môi trường và điều kiện thời tiết khác nhau. Chính vì vậy mà inox 304 cũng có khả năng chống ăn mòn vượt trội hơn so với inox 201.

Về chất lượng thì cũng không thể nói inox 304 hay inox 201 tốt hơn, do sự khác nhau về thành phần, mỗi loại hợp kim này đều có những ưu điểm vượt trội trong một số trường hợp khác nhau. Trong thành phần của inox, 2 nguyên tố Niken và Crom chính là yếu tố quyết định đến chất lượng, tuy nhiên 2 nguyên tố này lại có giá thành khá đắt.

Qua các phân tích ở trên, chúng ta đều đã biết rằng, thành phần Niken của inox 304 cao hơn inox 201, nhưng inox 201 lại có thành phần Manga cao hơn inox 304. Điều này khiến cho inox 201 sẽ nặng hơn và cứng hơn so với inox 304 nhưng lại có độ đàn hồi, độ dẻo cũng như khả năng dát mỏng kém hơn.

Chính vì vậy mà trong việc trang trí nội thất thì người ta thường ưa chuộng inox 304 hơn bởi sự tinh xảo, dễ tạo hình, có khả năng chống chịu thời tiết tốt, không bị hoen gỉ. Còn đối với các bộ phận cần sự chắc chắn cũng như sự bền bỉ thì inox 201 sẽ là sự lựa chọn hợp lý hơn.

Ưu điểm của việc dùng axit để phân biệt đó chính là khả năng nhận biết nhanh chóng và có thể kết luận được chính xác đâu là inox 304, đâu là inox 201. Tuy nhiên, các loại inox đều được phủ lên bề mặt một lớp crom hoặc đồng để gia tăng khả năng chịu nhiệt cũng như chống ăn mòn. Do đó, khi sử dụng phương pháp này bạn phải mài mòn lớp crom hay đồng ở bề mặt bên ngoài rồi mới có thể sử dụng axit được, do axit không thể tác động đến 2 kim loại này.

Để tiến hành, chúng ta dùng 2 mẫu thử inox 304 và inox 201 đã được mài cạnh nhau, Lần lượt nhỏ từng giọt axit lên bề mặt của 2 mẫu thử. Sau 10 giây, mẫu nào có phản ứng chuyển sang màu đó thì đó chính là inox 201, còn đối với inox 304 thì gần như không có hiện tượng gì xảy ra, chỉ bị xám nhẹ một chút.

Trong thành phần của 2 loại inox này đều có sắt, tuy nhiên, thành phần sắt của 2 loại hợp kim lại không giống nhau, chính vì vậy mà chúng ta cũng có thể sử dụng nam châm để phân biệt inox 304 và inox 201.

Để phân biệt 2 hợp kim này bằng nam châm, chúng ta cũng cần 2 mẫu thử của inox 304 và inox 201. Do thành phần sắt trong inox 201 cao hơn so với thành phần sắt trong inox 304, nên mẫu thử nào bị nam châm hút mạnh hơn chính và inox 201 và ngược lại sẽ là inox 304.

Do inox 201 thuộc nhóm thép không gỉ một pha ferit nên loại hợp kim này sẽ bị nam châm hút nhẹ. Thực tế đã chỉ ra rằng, inox 201 thì có từ tính nhẹ, tập trung chủ yếu ở các góc cạnh do ở các khu vực này chịu nhiều lực tác động cũng như hay bị biến dạng nhiều nhất. Đối với inox 304 cũng vậy quá trình gia công sẽ khiến các góc cạnh của inox phát ính từ tính, do đó, phương pháp này cũng sẽ không còn tính chính xác cao.

Phương pháp quan sát tia lửa mài là một cách phân biệt inox 304 và inox 201 nhanh và hiệu quả nhất, được sử dụng rất nhiều tại các xưởng sản xuất. Vì hàm lượng carbon của inox 304 thấp hơn nhiều so với inox 201 nên khi dùng tia lửa để phân biệt, chúng ta có thể quan sát thấy đuôi lửa của inox 201 sẽ phân nhánh nhiều hơn so với inox 304.

Bên cạnh đó, do inox 201 có thành phần Mangan nhiều hơn khá nhiều so với inox 304 nên khi tiến hành mài thì inox 201 sẽ phát ra một màu trắng ngà cùng với độ dài tia lửa khá ngắn. Còn đối với inox 304 thì sẽ phát ra tia lửa có màu vàng cam cùng các đốm nhấp nháy do sự tác động của kim loại Niken.

Một điểm cần lưu ý khi sử dụng phương pháp này đó là chúng ta nên tiến hành ở trong buồng tối để tránh sự tác động từ các nguồn ánh sáng xung quanh, làm hạn chế khả năng nhận biết 2 loại hợp kim này.

Đây là một phương pháp khả tốn kém thời gian, khi người tiến hành thí nghiệm phun muối để phân biệt inox 304 và 201 đã tốn đến 575 giờ liền. Kết quả thì tất nhiên chúng ta cũng đều sẽ đoán được, inox 304 có khả năng bền bỉ và chống ăn mòn tốt hơn rất nhiều và tỏ ra vượt trội so với inox 201.

Giải thích cho điều này đó chính là hàm lượng Chrom có trong inox 201 thấp hơn so với inox 304 khoảng 2%. Điều này giúp cho lớp giáp bảo vệ bên ngoài của inox 304 tốt hơn rất nhiều so với 201. Bên cạnh đó, do có thành phần Niken thấp hơn nên inox 201 cũng có khả năng chống rỗ bề mặt kém hơn rất nhiều so với inox 304. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến cho inox 201 không được sử dụng trong ngành hàng hải, đóng tàu do môi trường này phải thường xuyên tiếp xúc với nước muối cùng các điều kiện khắc nghiệt khác.

Một số ứng dụng khác nhau giữa inox 304 và inox 201 trong sản xuất mà có lẽ bạn chưa biết đến: